Snoeivormen

Bomen kunnen in een kunstmatige vorm gesnoeid worden en verliezen hierdoor hun natuurlijke habitus. Ze kunnen geknot, verticaal of horizontaal geleid, geschoren of gekandelaard worden. Daarvoor kunnen verschillende redenen bestaan. De stam en het snoeihout werden gebruikt als brandhout of als gerief-, constructie- of timmerhout en loofvoedering voor het vee. Snoeivormen leverden ook fruit en werden gebruikt als afsluiting of om perceelsgrenzen vast te leggen. Ook om achitecturale redenen of omwille van plaatsgebrek worden bomen kunstmatig gevormd.

Snoeivormen vereisen een intensief beheer: ze moeten jaarlijks of om de paar jaren gesnoeid worden. Het gebruik van snoeivormen moet dus goed afgewogen worden. Bovendien zijn niet alle boomsoorten geschikt om als snoeivorm te gebruiken. Als in het eindbeeld een snoeivorm vastgelegd is, moet reeds bij de jonge boom begonnen worden met correcte snoei. Zo blijven de snoeiwonden klein en blijft het evenwicht tussen kroon en wortels bewaard. Op latere leeftijd een boom knotten of kandelaren, meestal omdat hij te groot wordt, heeft niets met snoeivormen te maken, maar alles met verminking van bomen. Daarbij worden grote gesteltakken of zelfs de stam afgezaagd. Dit biedt op korte termijn een oplossing voor het probleem, maar levert een gevaarlijke boom op met tal van ingerotte plekken en zwak aangehechte takken. De levensduur van dergelijke bomen verkort sterk en het risico op schade vergroot.

Omgekeerd vraagt de instandhouding van snoeivormen een blijvend beheer. Als het beheer stopgezet wordt, probeert de boom opnieuw zijn natuurlijke habitus aan te nemen. Zo ontstaan zware, maar zwak aangehechte takken. Het risico op uitscheurende takken is reëel, met schade voor de boom en zijn omgeving tot gevolg. Bij achterstallig onderhoud is het meestal aangewezen de oorspronkelijke snoeivorm te herstellen, eventueel gespreid over verschillende jaren. Dit is opnieuw werk voor specialisten, ETW of ETT gecertificeerde boomverzorgers.